Η ιδέα για τα διαβατήρια εμβολιασμού, τις κάρτες που θα εκδίδονται από τις εθνικές κυβερνήσεις ή τα σήματα στα smartphones που θα δηλώνουν ότι ο κάτοχός τους έχει εμβολιαστεί κατά του κορωνοϊού έχει ήδη προκαλέσει κραυγές διαμαρτυρίας περί τυραννίας στη Βρετανία, διαμαρτυρίες στη Δανία, ψηφιακή παραπληροφόρηση στις ΗΠΑ και γεωπολιτική διαμάχη εντός της Ε.Ε.
Στόχος της πρότασης είναι να επιτραπεί στις οικογένειες να επανενωθούν, να επανεκκινήσουν οι οικονομίες και οι εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι που έχουν εμβολιαστεί να επιστρέψουν σε ένα βαθμό κανονικότητας, κι όλα αυτά χωρίς να εξαπλωθεί περαιτέρω ο ιός. Σύμφωνα με μια εκδοχή, ενδέχεται να επιτραπεί στους κομιστές των εν λόγω διαβατηρίων ή καρτών να ταξιδεύουν διεθνώς. Σύμφωνα με μια άλλη, θα επιτραπεί η είσοδος των κατόχων τους σε ορισμένους χώρους, όπως γυμναστήρια, χώροι συναυλιών και εστιατόρια.
Ενώ τα διαβατήρια εμβολιασμού εξακολουθούν να αποτελούν ιδέα προς συζήτηση στα περισσότερα κράτη, το Ισραήλ έγινε η πρώτη χώρα που κυκλοφόρησε το δικό της την περασμένη εβδομάδα, αξιοποιώντας το υψηλό ποσοστό εμβολιασμού. Αρκετές ευρωπαϊκές χώρες σκέφτονται να ακολουθήσουν. Ο πρόεδρος Μπάιντεν ζήτησε από τις ομοσπονδιακές υπηρεσίες των ΗΠΑ να διερευνήσουν επιλογές και ορισμένες αεροπορικές εταιρείες και βιομηχανίες που εξαρτώνται από τον τουρισμό αναμένεται να τις απαιτήσουν.
Ο διαχωρισμός του κόσμου μεταξύ εμβολιασμένων και μη, εγείρει πολιτικά και ηθικά ζητήματα. Τα εμβόλια ανέρχονται σε συντριπτικά ποσοστά σε πλούσιες χώρες και προνομιακές ομάδες. Η χορήγηση ειδικών δικαιωμάτων για τους εμβολιασμένους, με παράλληλη επιβολή αυστηρότερων περιορισμών στους μη εμβολιασμένους, κινδυνεύει να οξύνει τις ήδη επικίνδυνες κοινωνικές ανισότητες.
«Τα διαβατήρια εμβολιασμού υπόσχονται έναν τρόπο να επιστρέψουμε σε μια πιο φυσιολογική κοινωνική και οικονομική ζωή», έγραψαν οι Νικόλ Χασούν και Αντερς Χέρλιτζ, οι οποίοι μελετούν τη δεοντολογία στη δημόσια υγεία. Ωστόσο, με τα εμβόλια να κατανέμονται άνισα ανά φυλή, τάξη και εθνικότητα, «δεν είναι προφανές ότι δικαιολογείται ηθικά η ύπαρξή τους». Ειδικά προνόμια για τους εμβολιασμένους, εξ ορισμού, θα ευνοούσαν τους πληθυσμούς που εμβολιάστηκαν σε υψηλότερα ποσοστά.
Στις δυτικές χώρες, αυτές οι κοινότητες τείνουν να είναι λευκές και εύπορες. Αυτό δημιουργεί μια δυσάρεστη εικόνα: οι λευκοί επαγγελματίες θα έχουν δυσανάλογα υψηλή πρόσβαση σε καταστήματα, γήπεδα και εστιατόρια, σε σχέση με τους έγχρωμους και τα μέλη των λαϊκών τάξεων. Εάν οι χώροι εργασίας απαιτούν απόδειξη εμβολιασμού, θα μπορούσε επίσης να επηρεαστεί και η απασχόληση.
Επειτα υπάρχει και το θέμα της επιβολής. «Εχουμε ήδη δει, με τα μέτρα και το lockdown, δυσανάλογα ποσοστά ελέγχου νέων ανδρών μειονοτήτων», δήλωσε η Χαλιμά Μπεγκούμ, διευθύντρια του ινστιτούτου για θέματα φυλετικής ισότητας Runnymede Trust, αναφερόμενη σε αστυνομικούς ελέγχους και πρόστιμα. «Ετσι, μπορείτε να δείτε ποιος είναι πιο πιθανό να ελεγχθεί και επειδή δεν έχει το διαβατήριο να του απαγορευτεί η πρόσβαση». Κατά τη Ρενέ Ντιρέστα, ειδικό παραπληροφόρησης του Παρατηρητηρίου Διαδικτύου του Στάνφορντ, «ο διάλογος της Ε.Ε. γύρω από τα διαβατήρια έχει φτάσει στις κοινότητες των αμφισβητιών του εμβολιασμού στις ΗΠΑ, τροφοδοτώντας θεωρίες συνωμοσίες».
Ο τουρισμός
Τα διαβατήρια θα μπορούσαν, θεωρητικά, να βοηθήσουν στον έλεγχο της πανδημίας, μειώνοντας τα κρούσματα και τις οικονομικές επιπτώσεις των απαγορευτικών. Ωστόσο, πρέπει να ληφθεί υπόψη και η ανισότητα μεταξύ των κρατών, κυρίως σχετικά με τα διεθνή ταξίδια. Τα εγκεκριμένα εμβόλια αφορούν κυρίως χώρες που είναι αρκετά πλούσιες για να τα αγοράσουν ή να τα παράγουν. Οι φτωχότεροι μπορεί να μείνουν εκτός της διαδικασίας για δύο ή τρία χρόνια. Παράλληλα, υπάρχουν δισεκατομμύρια άνθρωποι σε μια ενδιάμεση κατάσταση, με τα μέσα και ενίοτε την ανάγκη να ταξιδέψουν, αλλά χωρίς πρόσβαση στα εμβόλια. Ορισμένες φτωχότερες χώρες που βασίζονται στον τουρισμό αγκαλιάζουν την ιδέα. Τα κράτη της Νότιας Ευρώπης, όπως η Ισπανία και η Ελλάδα, πιέζουν την Ε.Ε. να εγκρίνει τα έγγραφα, ενώ Γερμανοί και Γάλλοι εκφράζουν προς το παρόν επιφυλάξεις. Οι χώρες τους έχουν χαμηλότερα ποσοστά εμβολιασμού, πράγμα που σημαίνει ότι οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί θα έβαζαν τους κατοίκους τους σε σχετικά μειονεκτική θέση.
Πηγή: kathimerini.gr
